آشنایی با بیمه بیکاری تامین اجتماعی و شرایط دریافت آن

این روزها به خاطر شرایط اقتصادی و حتی شرایط کرونایی، بسیاری از افراد به صورت غیر ارادی و به صورت فسخ قرارداد از طرف کارفرما به دلایل مختلف کار خود را از دست می‌دهند. در این شرایط اگر سابقه بیمه داشته باشید، مقرری ماهیانه ای تحت عنوان بیمه بیکاری دریافت می‌کنید. در این مقاله قرار است بگوییم بیمه بیکاری چیست و راجع به این قضیه بیشتر صحبت کنیم تا با این بیمه بیشتر آشنا شوید.

بیکاری به چه معنا است؟

شاید فکر کنید که خب کلمه بیکاری مگر به جز معنی “شخصی که هیچ کاری ندارد” معنی دیگری هم دارد؟ حقیقت این است که در قانون کار، به فردی بیکار گفته می‌شود که بدون اراده خود، شغل یا کارش را از دست داده است. این بدان معنا است که اگر خودتان با اراده شخصی از محل کارتان استفعا دادید و کار دیگری نداشتید، از نظر قانون، بیکار شناخته نمی‌شوید.

این قانون در مورد بیمه شدگانی که به خاطر حوادث غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، جنگ و آتش‌سوزی شغل خود را از دست می‌دهند نیز صدق می‌کند.

بیمه بیکاری چیست؟

هنگامی که در سازمان یا شرکتی استخدام می‌شوید؛‌ ماهیانه، ۳ درصد از حقوقی که می‌گیرید، توسط کارفرما برای بیمه بیکاری به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز می‌شود. می‌توان این مبلغ را به چشم اقساط وام یا یک سپرده‌گذاری دید . چرا که وقتی واجد دریافت این کمک هزینه شناخته شوید؛ این مبالغ به شما بازخواهد گشت.

با پرداخت این مبالغ جزئي، علاوه بر اینکه می‌توانید هنگام دریافت خدمات درمانی از دفترچه بیمه استفاده کنید؛ در هنگام بیکاری و بازنشستگی هم مقرری ماهانه دریافت خواهید کرد. بنابراین هنگام امضای فرم همکاری با سازمان‌ها، حتما بر رد شدن حق بیمه اصرار کنید. البته در اکثر آگهی‌های استخدام این مورد حتما ذکر می‌گردد.

شرایط اصلی استفاده از بیمه بیکاری

کسانی می‌توانند از بیمه بیکاری استفاده کنند که:

• مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی باشید؛ یعنی شغل آزاد نداشته و یا صاحب کسب و کار نباشید.
• تبعه کشورهای دیگر نباشید (تابعیت ایران یکی از ویژگی‌های ضروری برای دریافت بیمه بیکاری است.)
• مستمری‌بگیر، بازنشسته یا از کارافتاده نباشید.
• پیش از بی کاری، حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشید. البته در مورد این قانون تبصره‌ای وجود دارد که می‌گوید: افراد بیمه شده‌ای که به دلیل بروز حوادث غیرمترقبه مانند جنگ، زلزله، آتش‌سوزی و سیل کار خود را از دست می‌دهند، برای دریافت بیمه بیکاری نیازی به داشتن سابقه پرداخت حق بیمه برای مدت زمان مشخص را ندارند. این افراد حتی اگر در اولین روز کاری خود نیز بر اثر چنین حوادثی بی کار شوند، در صورت داشتن سایر شرایط، واجد شرایط بیمه بیکاری خواهند بود.

· به صورت غیر ارادی از کار اخراج شده باشید؛ ارادی یا غیرارادی بودن بیکاریِ فرد، به تشخیص کمیته‌ای متشکل از نمایندگانِ سازمان تأمین اجتماعی و اداره کار و امور اجتماعی محل اشتغال بیمه‌شده بستگی دارد.

نحوه درخواست بیمه بیکاری

اگر شرایط دریافت این کمک‌هزینه را دارید؛ باید هرچه سریع‌تر با مدارک مورد نیاز به اداره کار مراجعه کنید و درخواست خود را ثبت نمایید. توجه داشته باشید که از زمان از دست دادن کارتان؛ فقط سی روز فرصت دارید تا برای دریافت این مبلغ اقدام کنید. اگر بنا به هر دلیلی نتوانستید در این مهلت تقاضای خود را ثبت کنید؛ تا سه ماه مهلت دارید مدارکی را ارائه دهید که نشان می‌دهند عذر موجهی برای عدم اقدام در سی روز اول داشته‌اید.

در اولین مرحله، باید در سامانه بیمه بیکاری یا سامانه جامع روابط کار حساب کاربری ایجاد کنید. برای احراز هویت می‌توانید به پیشخوان دولت یا شعب بانک رفاه کارگران مراجعه کنید. سپس مدارک موردنیاز را در سامانه بیمه بیکاری بارگذاری کرده و در خواست خود را تکمیل نمایید. به یاد داشته باشید که این مبلغ به حساب بیمه بیکاری شما واریز خواهد شد. بنابراین حتما باید در بانک رفاه کارگران حساب باز کرده باشید.

مبلغ دریافتی بابت بیمه بیکاری

خب، رسیدیم به بخش شیرین ماجرا! بر اساس مبنایی که وزارت کار مشخص کرده است، مبلغ پرداختی به شما، برابر با ۵۵ درصد از میانگین حقوقی که در سه ماه اخیر دریافت کرده‌اید خواهد بود. یعنی اگر به‌طور مثال، در سه ماه اخیر میانگین حقوق دریافتی شما در ماه، چهار میلیون تومان بوده است؛ پس از بیکار شدن، ماهیانه مبلغ دو میلیون و دویست هزار تومان به شما پرداخت خواهد شد.

چنانچه ۵۵ درصد میانگین حقوق، کمتر از حداقل حقوق تعیین شده در سال شود (حقوق پایه)، مبلغی که به شما پرداخت می‌شود همان حقوق پایه وزارت کار خواهد بود. سقف دریافتی شما هم بر اساس مبنای وزارت کار ۸۰% متوسط حقوق سه ماه اخیرتان خواهد بود.

مدت زمان دریافت مقرری و تعداد دفعات پرداخت

مدت زمان دریافت مقرری بیمه بیکاری به سابقه پرداخت حق بیمه توسط شما در زمان اشتغال بستگی دارد. با این حال مدت زمان دریافت بیمه بیکاری، از ۳۶ ماه برای افراد مجرد و ۵۰ ماه برای بیمه‌شده‌های متأهل و متکفل بیشتر نیست.

در جدول بیمه بیکاری زیر می‌توانید جزئیات بیشتری از مدت زمان پرداخت آن پیدا کنید:

تعداد دفعات در پرداختی محدودیت ندارد. تنها نکته مهم در مورد مجموع زمانی است که می‌توانید این مبلغ را دریافت کنید. بنابراین اگر قبلا هم از این امکان استفاده کرده‌اید ولی هنوز به سقف مدت پرداختی نرسیده‌اید؛ می‌توانید باز هم از کمک هزینه بیکاری استفاده کنید.

جمع بندی

بسیاری از افراد به صورت غیر ارادی و به صورت فسخ قرارداد از طرف کارفرما به دلایل مختلف کار خود را از دست می‌دهند. در این شرایط، فشار اقتصادی همراه با فشار روانی ناشی از اخراج، شرایط ناگواری برای فرد بیکار به وجود می‌آورد. اما با تصویب قانون ، اگر سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشید و بدون میل و اراده خود شغلتان را از دست بدهید؛ می‌توانید مقرری ماهیانه‌ای به عنوان بیمه بیکاری دریافت کنید. مبلغ پرداختی و مدت زمان آن بستگی به سابقه بیمه شما دارد. البته اگر متقاضی دریافت این کمک‌هزینه هستید؛ حتما باید ظرف سی روز، مدارک موردنیاز برای ثبت درخواستتان را به سازمان‌های مربوطه تحویل دهید. اگر به دنبال مبلغ بیمه بیکاری هستید، احتمالا در جتسجوی کاری مناسب نیز میگردید. برای پیدا کردن کار و استخدام سری به سایت های کاریابی بزنید.