تاثیر وضعیت اقتصادی استان آذربایجان غربی بر استخدام ارومیه

شهر ارومیه، مرکز استان مرزی آذربایجان غربی است. ارومیه با بیش از ۷۰۰ هزار نفر جمعیت، دهمین شهر پرجمعیت ایران می‌باشد. کل استان آذربایجان غربی نیز بیش از ۳ میلیون نفر جمعیت دارد و هشتمین استان پرجمعیت کشور است. با اینکه بخش خدمات، بیشتر فرصت‌های استخدام ارومیه را به خودش اختصاص می‌دهد، ولی مطابق با آمار سال ۱۳۹۵، سهم این بخش از نیروی کار فعال استان آذربایجان غربی، کمتر از ۴۵ درصد و پایین‌تر از بسیاری از استان‌های دیگر کشور است.

اقتصاد استان آذربایجان غربی وابستگی شدیدی به کشاورزی، بازرگانی و توریسم دارد. همسایگی این استان با کشورهای کردستان عراق، ترکیه و جمهوری آذربایجان، شهر ارومیه را به یک شهر ترانزیتی و گمرکی بسیار مهم تبدیل کرده است.

این استان با داشتن جاذبه‌های طبیعی متعدد مثل دریاچه‌ی ارومیه، رودخانه‌ها، آبشارها و چشمه‌های آب گرم متعدد، سالانه، تعداد زیادی گردشگر را به خودش جذب می‌کند. به علاوه، این استان مکان‌های آثار تاریخی و فرهنگی متعددی است. بخش زیادی از کسب‌وکارهای خدماتی ارومیه در حوزه‌ی توریسم و گردشگری فعالیت دارند.

در این مقاله می‌خواهیم در رابطه با وضعیت استخدام ارومیه و استان آذربایجان غربی صحبت کنیم. همچنین، به شما خواهیم گفت که فارغ‌التحصیلان کدام رشته‌ها، شانس بیشتری برای استخدام شدن در این استان دارند.

اقتصاد آذربایجان غربی شامل چه بخش‌هایی است؟

کشاورزی و نقش آن در اقتصاد آذربایجان غربی

اساس اقتصاد آذربایجان غربی، کشاورزی است. این استان یکی از قطب‌های اصلی تولید محصولات زراعی و باغی در کشور می‌باشد. البته امکان پرورش دام و طیور، زنبور عسل و شیلات نیز در این استان شمال غربی ایران وجود دارد. آذربایجان غربی، چهارمین استان کشور از نظر تولید محصولات زراعی است. این استان از نظر تولید محصولات باغی نیز در رتبه‌ی ۴ کشور قرار دارد. آذربایجان غربی، اولین تولیدکننده‌ی عسل و از مهم‌ترین تولیدکنندگان ماهیان سردآبی و محصولات پروتئینی در ایران می‌باشد.

اگر فارغ‌التحصیل رشته‌ی مهندسی کشاورزی باشید، شانس شما برای پیدا کردن یک شغل خوب در شهر ارومیه بسیار بالا است. بخشی از فرصت‌های استخدام ارومیه نیز مربوط به کسب‌وکارهای وابسته به کشاورزی مثل فروش کود و سم یا ماشین‌آلات کشاورزی است.

بخش صنعت و معدن ارومیه

موقعیت جغرافیایی خاص و دور بودن از پایتخت و خسارات سال‌های جنگ ۸ ساله با عراق، موانع بزرگی برای رشد صنعتی استان آذربایجان غربی بوده‌اند. رونق کشاورزی در استان، صنایع مرتبط با کشاورزی و صنایع تبدیلی کشاورزی را به صنایع اصلی آذربایجان غربی تبدیل کرده‌اند. این استان در حوزه‌ی معدن نیز عملکرد بسیار ضعیفی دارد و فارغ‌التحصیلان رشته‌ی معدن نمی‌توانند به راحتی در آذربایجان غربی، کار پیدا کنند. تعداد فرصت‌های استخدام ارومیه و دیگر شهرستان‌های آذربایجان غربی در بخش صنعت و معدن، حدود ۱۰ درصد پایین‌تر از میانگین کشوری است.

اهمیت بخش خدمات در استخدام ارومیه

همانند سایر استان‌های کشور، بخش خدمات، بیشترین نیروی انسانی استان آذربایجان شرقی را به خودش اختصاص داده است. یکی از بزرگ‌ترین صنایع خدماتی در دنیا، گردشگری و توریسم است. این استان شمال غربی ایران، با طبیعت بکر و دست نخورده، جاذبه‌های طبیعی متعدد مثل دریاچه‌ی ارومیه و چشمه‌های آب گرم فراوان، رودخانه‌ها و آبشارها و صد البته، آثار تاریخی و باستانی متعدد، ظرفیت‌های بسیار زیادی برای جذب گردشگر و توریست دارد و بخش زیادی از آگهی‌های استخدام ارومیه در بخش خدمات، مربوط به کسب‌وکارهای فعال در حوزه‌ی گردشگری است.

وضعیت کلی اقتصاد ارومیه

با توجه به شرایط اقتصادی استان می‌توان گفت که بهترین فرصت‌های کسب و کار در ارومیه، مربوط به حوزه‌های مرتبط با کشاورزی مثل فروش سم و کود و فروش ماشین‌آلات کشاورزی و حوزه‌های مرتبط با گردشگری و توریسم مثل هتلداری و آژانس‌های مسافرتی است.

با اینکه معادن کمی در استان آذربایجان غربی وجود دارد، ولی این استان از منابع معدنی زیادی برخوردار است و در صورتی که سرمایه‌ی زیادی برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار داشته باشید، می‌توانید وارد حوزه‌ی معدن‌کاری و استخراج منابع معدنی شوید. با توجه به اینکه رقابت بسیار کمی در حوزه‌ی معدن‌کاری و استخراج در استان آذربایجان غربی وجود دارد، چنین کسب‌وکاری می‌تواند به سرعت به موفقیت برسد.

دیگر فرصت‌های سرمایه‌گذاری در استان آذربایجان غربی عبارتند از کشاورزی، دام‌پروری، طیور، شیلات و پرورش زنبور عسل. البته رقابت در این بخش‌ها بسیار زیاد است اما اگر سرمایه‌گذاری زیادی برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار کاملا علمی و مکانیزه انجام دهید، با توجه به ظرفیت‌های بالای استان در بخش کشاورزی، قطعا به سرعت، بازگشت سرمایه را تجربه خواهید کرد.

استخدام ارومیه از نگاه آمار

مطابق با سرشماری سال ۱۳۹۵، شهر ارومیه بیش از ۷۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و از این حیث، دهمین شهر پرجمعیت ایران است. در حال حاضر عمده‌ی جمعیت استان آذربایجان غربی در سن ۳۰ الی ۴۰ سال قرار دارند و رقابت سختی برای تصاحب فرصت‌های شغلی در این استان وجود دارد. با این حال، در طول ۵ الی ۱۰ سال آینده، جمعیت سن اشتغال در این استان، کاهش چشمگیری خواهد یافت و رقابت برای پیدا کردن شغل، کمتر خواهد شد.

براساس آماری که در سال ۱۳۹۵ گردآوری شده، حدود ۴۵ درصد از جمعیت استان آذربایجان غربی در بخش خدمات مشغول به کار است و سهم بخش‌های کشاورزی و صنعت، به ترتیب، حدود ۳۳ درصد و حدود ۲۳ درصد است.

نرخ مشارکت اقتصادی در استان آذربایجان غربی، برابر با ۴۰/۵ درصد و اندکی بیشتر از میانگین کشوری است. نرخ مشارکت در مناطق روستایی حدود ۱۰ درصد بیش از نرخ مشارکت اقتصادی در مناطق شهری است. این آمار، نشان‌دهنده‌ی اهمیت بخش کشاورزی در بالا رفتن مشارکت اقتصادی استان می‌باشد. همچنین، نرخ مشارکت اقتصادی مردان، ۵ برابر نرخ مشارکت اقتصادی بانوان می‌باشد. در سال 1395، نرخ بیکاری برابر با ۱۱ درصد و پایین‌تر از میانگین کشوری بوده است.

نگاهی به صنایع مهم استان آذربایجان غربی

با اینکه وضعیت ارومیه در بخش صنعت، اصلا جالب نیست، ولی این شهر دارای سه شهرک صنعتی است که میزبان کارخانه‌های مهمی می‌باشند. از مهم‌ترین این کارخانه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

· مجتمع فولاد ارومیه

· پتروشیمی ارومیه

· کارخانه‌ی سیمان ارومیه

· تراکتورسازی ارومیه

· مارال صنعت جاوید

· شرکت پاکدیس

· شرکت پگاه

· شرکت اروم تریلر

· آذر باتری

· اروم استیل

· صنایع نساجی حریر ریس ارومیه

جمع بندی

همانطور که دیدید، استان آذربایجان غربی، صنعت موفقی ندارد ولی در بخش کشاورزی از برترین استان‌های کشور است. فرصت‌های شغلی متعددی در این استان برای فارغ‌التحصیلان رشته‌های کشاورزی و رشته‌های مرتبط مثل صنایع غذایی وجود دارد. همچنین، عمده‌ی بخش صنعتی این استان، منحصر به صنایع مرتبط با کشاورزی و صنایع تکمیلی کشاورزی مثل صنایع غذایی است. صنعت گردشگری آذربایجان غربی نیز پتانسیل بالایی برای رشد کسب‌وکارهای مرتبط دارد. بنابراین، فارغ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی شیمی، مهندسی صنایع غذایی، مدیریت جهانگردی و هتلداری، شانس خوبی برای پیدا کردن کار در استان دارند. منطقه‌ی ویژه‌ی اقتصادی ماکو، پتانسیل بالایی برای ایجاد کسب‌وکارها و فرصت‌های شغلی جدید دارد.

شهر ارومیه، یک شهر خوش‌آب‌وهوا با طبیعتی زیبا برای زندگی است. هزینه‌های زندگی در ارومیه بسیار پایین است اما این شهر، پس از تهران، پرترافیک‌ترین شهر ایران است و وضعیت آن در حوزه‌ی حمل‌ونقل درون‌شهری چندان مناسب نیست.

با اینکه عمده‌ی نیروی کار این استان در بخش خدمات مشغول به کار هستند، ولی سهم بخش خدمات از استخدام ارومیه در مقایسه با سایر استان‌های کشور، کمتر است و بخش زیادی از نیروی کار فعال اقتصادی آذربایجان غربی در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند. به علاوه، استخدام خانم در ارومیه، پنج برابر کمتر از کار و استخدام آقا است.